verhalen-schrijven

verhalen-schrijven: 10 praktische tips & nuttige informatie

Verhaal bedenken

Een verhaal bedenken is de eerste stap om een verhaal ook werkelijk te schrijven. Het verhaal bedenken kan op verschillende manieren. Niet iedere manier werkt overal even goed. Het is dus van belang een methode te vinden die voor jou werkt.

Schrijf van tevoren een synopsis

Een synopsis schrijven van tevoren kan je helpen om een verhaal te bedenken. In een synopsis schrijf je in grote lijnen wat er allemaal in het verhaal zal gebeuren. Bedenk een begin, midden en slot. Door een synopsis te schrijven, kun je ook vooraf al een einde bedenken en er op deze manier voor zorgen dat het einde in het verhaal als een verrassing komt.

Bedenk een vraag

Sommige zichzelf een vraag, bijvoorbeeld: ‘hoe zou het zijn als…’ of ‘wat zou iemand doen als…’ Met een vraag als uitgang, kun je al snel een verhaal bedenken. Want wat zal er gebeuren wanneer iemand achterna gezeten wordt door aliens?

Met deze hoofdvraag kun je ook weer allerlei bijvragen bedenken: ziet de wereld om deze persoon heen de aliens ook? Zijn het vriendelijke aliens? Hoe zijn ze op de aarde gekomen? Hetzelfde kun je doen met allerlei thema’s: ‘Hoe is het om kanker te hebben?’ als hoofdvraag, en als bijvragen bijvoorbeeld: ‘hoe reageert de omgeving hierop?’ of ‘welke problemen brengt dit met zich mee?’ Door dit soort vragen te stellen, kan een verhaal al snel vormen.

Genre kiezen

Er zijn erg veel verschillende genres waarin je verhalen kunt schrijven. De keuze voor een genre maakt het in veel gevallen makkelijker om een inhoud te geven. Bij bepaalde genres verwachten mensen namelijk wel het één en ander. Zo is het doorgaans vrij normaal dat een liefdesroman of chicklit een happy end heeft.

In een fantasyverhaal wordt behalve fantastische elementen, ook vaak verwacht dat er spanning in zit. Bij een who-dun-it wil de lezer niet alleen weten wie de moordenaar is, maar ook wáárom hij de moordenaar is. Het kan soms enorm helpen om boeken te lezen in verschillende gernes. Zeker wanneer je niet goed weet waar jouw verhaal onder valt.

Door te lezen kun je bedenken of jouw verhaal onder dezelfde noemer valt. Er zijn ook erg veel subgenres, dus hier moet je ook rekening mee houden. Je hebt bijvoorbeeld de gewone thriller, de who-dun-it, de literaire thriller en de historische thriller. Wees ook hiervan op de hoogte.

Personages bedenken

Wat het genre ook is: een verhaal heeft personages nodig. En nog belangrijker: een personage hoort realistisch te zijn. Een lezer moet bepaalde keuzes kunnen begrijpen en mee kunnen leven met de personages die jij hebt bedacht. Het geheel moet dus logisch zijn.

Denk je personages goed uit

Denk je personages goed uit. Geef ze een naam, eigenschappen, uiterlijk en eventuele stopwoorden die ze hebben. Werk ook uit hoe ze met andere mensen omgaan. Waarom heeft je personage bijvoorbeeld een hekel aan iemand uit de buurt? Je kunt eventueel lijstjes maken met de eigenschappen van je personages. Zo vergeet je ook niet hoe je personage in elkaar zit. Je hoeft lang niet alles in het verhaal terug te stoppen. Vaak is de kennis al genoeg.

Maak geen karikatuur

Voor de lezer is het erg irritant wanneer de personages op karikaturen lijken, of wanneer ze vreselijk cliché zijn. Probeer te voorkomen dat je lezer zich niet stoort aan je personage, omdat het al zo vaak is voorgekomen. De dikzak hoeft dus bijvoorbeeld niet gezellig te zijn en de prinses niet verwend. Soms kunnen karikaturen trouwens wél werken, maar overdrijf er niet in.

Research doen

Research is één van de belangrijkste elementen in een verhaal. Zelfs bij fantasyverhalen is research noodzakelijk. Research houdt in dat je uitzoekt of dat wat jij schrijft wel klopt. Je wilt toch niet hebben dat mensen zeggen: ‘Ja maar… dat klopt helemaal niet.’

Research op internet

Internet kan een goede manier zijn om research te doen, maar wees ook alert. Lang niet alle sites bevatten juiste informatie. Websites als Wikipedia niet altijd betrouwbaar, omdat informatie door iedereen mag worden gewijzigd. Zorg dus dat je altijd je feiten checkt.

Ergens langs gaan

Ergens langs gaan kan ook altijd goed helpen om een verhaal te schrijven. Ga bijvoorbeeld naar de drogist met vragen over medicijnen of naar de lokale politie wanneer je een thriller schrijft. Ook kun je mensen spreken die bepaalde ziektes hebben, om te kijken hoe zij dingen ervaren. Het is natuurlijk ook altijd mogelijk naar een museum te gaan, wanneer je bijvoorbeeld over historie of kunst wilt schrijven. En je kunt ook naar een land of stad gaan, om te kijken of jouw omschrijvingen of jouw beeld wel klopt met de werkelijkheid.

Writersblock

Helaas ontkomt vrijwel geen enkele schrijver eraan: een writersblock. Dit houdt in dat je geen inspiratie meer hebt om te schrijven en ‘vast’ zit in je verhaal. Er zijn mensen die wachten tot het writersblock voorbij is, maar je kunt ook allerlei oefeningen doen om toch weer de drang tot schrijven terug te krijgen.

Doe iets waar je inspiratie door krijgt

Lees een boek, maak een wandeling in het bos of ga lekker shoppen. Wat je ook doet: het moet inspiratie opwekken. Zorg dat je hoofd even leeg wordt van je verhaal, maar dat het zich ook gemakkelijk weer kan vullen met nieuwe ideeën. Ga bijvoorbeeld sporten of pak een terras, waarvandaan je lekker naar de mensen kijkt die voorbij komen lopen.

Schrijven!

Soms helpt het om gewoon te schrijven. Jammer als het niet goed is: doorschrijven. Sommige mensen gebruiken hier een apart bestand of schrijfblok voor. Iedere dag schrijven ze iets, wat dan ook. Schrijf door, haal niks weg en laat alles staan. Het maakt niet uit of het goed of slecht is, het gaat erom dat je schrijft. Hierdoor leer je om toch te schrijven en om vooral door te schrijven.

Verhaal afmaken

Als je verhaal af is, dan geeft dit vaak een euforisch gevoel. Je hebt het bereikt! Een verhaal afmaken kan soms echter wel heel lastig zijn. Er zijn enkele dingen waar je rekening mee moet houden.

Losse draden?

Zijn alle losse draden van het verhaal bij elkaar gekomen of opgelost? Is alles duidelijk in het verhaal? Veel mensen schrijven en vergeten vervolgens wat ze geschreven hebben, waardoor er veel losse draden in een verhaal staan.

De laatste zin

De laatste zin hoort een echte knaller te zijn. Zo’n zin waardoor de lezer met een goed gevoel het verhaal weg kan leggen. Wat een goede laatste zin is, is per verhaal verschillend. Het moet vooral goed voelen. Probeer meerdere zinnen en kijk welke voor jou het beste werkt.

Verhaal redigeren

Als je verhaal af is, betekent het niet dat je helemaal klaar bent. Tijdens een eerste schrijfronde is er veel dat je niet ziet. Laat het eens een paar weken liggen en bekijk het dan nog eens. Verander dingen die aan verandering toe zijn en bekijk of het verhaal duidelijk is. Klopt alles wel? Zijn de feiten niet opeens veranderd? En zijn de zinnen nog wel goed geschreven? Hoe zit het met spelling, interpunctie en zinsbouw?

Proeflezers

Proeflezers kunnen je ook helpen om je zwakke punten aan te geven. Zelf zie je deze vaak niet, omdat je over je eigen fouten heen leest. Proeflezers helpen je dus om je verhaal te verbeteren. Probeer iemand te zoeken die weet waar hij of zij over praat en die je advies kan geven. Je hebt niks aan ‘mooi’, zonder kritiek. Op internet heb je ook verschillende fora waar je terecht kunt voor tips.

Schrijfstijl verbeteren

Iedere schrijver wil uiteindelijk zichzelf verbeteren. Er zijn altijd wel punten waar je beter in kunt worden en waar je van kunt leren. Jezelf verbeteren is dus van groot belang.

Lees boeken

Lees boeken: het liefst zo veel mogelijk. Boeken lezen zorgt ervoor dat je ziet hoe andere schrijvers dingen aanpakken, maar je leert er ook de clichés door herkennen. Vind je een boek niet leuk? Probeer dan te bedenken waarom niet. Ook dit kan een eye-opener voor je eigen werk zijn. En als een boek wél goed is, dan is het ook handig om eens goed te bedenken wat er dan eigenlijk zo goed aan is. Is het de ontwikkeling van de personages? De spanningsopbouw? Misschien iets heel anders?

Vraag advies

Advies vragen kan bij proeflezers, maar ook bijvoorbeeld bij manuscriptbeoordelingsbureau’s. Zij lezen je verhaal en kijken wat de struikelblokken gaan. Hier betaal je echter wel een bedrag voor. Als je dus iemand kent die je kan helpen, dan kan dit een betere en goedkope oplossing zijn. Het kan ook helpen om meerdere mensen advies te vragen. Hoe meer mensen hun mening over je verhaal geven, hoe beter. Op internet heb je ook veel mogelijkheden om je verhalen te plaatsen en reacties te krijgen.

Cursussen en workshops volgen

Je schrijfstijl kan ook verbeteren wanneer je meedoet aan cursussen en workshops. Er zijn allerlei cursussen, die zich richten op het schrijven van verhalen, of in bepaalde genres. Het kan handig zijn om meerdere cursussen te doen, omdat je overal weer wat anders leert.  

Let op de spelling

Spelling is in verhalen van groot belang. Een verhaal of boek leest niet lekker als het vol met spelfouten zit. Zelfs met een spellingcontrole op je computer, kunnen er nog veel fouten ontstaan. Zorg sowieso dat je een goed woordenboek hebt, zodat je woorden altijd kunt opzoeken. Het kan ook helpen om je verhaal uit te printen en rustig te lezen. Doe dit altijd een aantal weken nadat je het geschreven hebt. Wanneer je het meteen doorneemt op fouten, zul je ze niet zien. Laat het verhaal dus even rusten, voordat je eraan begint.

D/t-fouten

Probeer te leren waarom een woord met een d of een t wordt geschreven. Dit soort fouten staan in verhalen namelijk erg slordig en zijn vaak heel gemakkelijk te voorkomen. Als je er echt niet goed in bent, kun je ook iemand om hulp vragen. Ook zijn er cursussen te vinden waarbij je leert hoe het zit met werkwoorden.

Verwijswoorden

Veel mensen maken fouten in verwijswoorden. Soms verwijzen ze naar iets, zinnen geleden. Dit zijn geen echte spelfouten, maar het zijn wel echte blunders die makkelijk te voorkomen zijn. Kijk bij je verwijswoorden altijd goed of het duidelijk is waar je naar verwijst.

Spatiefouten

Superfout of Super fout? Dit soort fouten worden geregeld gemaakt. Spatiefouten zijn slordig en kunnen de vaart uit een verhaal halen. Daarom kan het handig zijn om bijvoorbeeld eens op www.spatiegebruik.nl te kijken. Hier vind je alle taalregels.

Publiceren

Als je verhaal af is, dan wil je waarschijnlijk ook dat mensen het gaan lezen. Een verhaal kan een kort verhaal zijn, maar ook de lengte van een boek hebben. Afhankelijk van de lengte, kun je zoeken naar manieren om het te publiceren.

Kort verhaal

Een kort verhaal kun je op internet zetten. Er zijn veel schrijfsites waar je je verhalen kunt plaatsen. Andere opties zijn tijdschriften. Zo heb je bijvoorbeeld het tijdschrift Pure Fantasy, waar je fantasy, science fiction en horror verhalen in kunt zetten. Ook het tijdschrift Pure Thriller kan een leuke optie voor je zijn, met allerlei thriller verhalen.

Lang verhaal

Een lang verhaal kun je naar een uitgeverij sturen. Zoek altijd een uitgever op die aansluit op het soort verhaal dat je schrijft. Ga je liefdesroman dus niet naar een thrilleruitgever sturen. Zorg dus dat je altijd weet wat ze zoal uitgeven en lees bij voorkeur enkele boeken van de uitgever, om zo op de hoogte te zijn van het fonds en geen onnodige afwijzing te krijgen. Je kunt er ook voor kiezen een lang verhaal bij een POD-uitgever uit te geven. Dit betekent dat je het zelf uitgeeft en dat boeken worden afgedrukt per bestelling. Onthoud wel dat POD een eigen beheer uitgaven in het algemeen geen goede naam hebben. Het kan wel een prima optie zijn om een boek te hebben dat puur voor familie en vrienden is bedoeld. Over het algemeen levert het je namelijk maar weinig op.

Tips & Reacties

Deel je eigen tip over verhalen schrijven

En maak kans op een cadeaubon ter waarde van € 25!